Στα τέσσερα χρόνια της αντιπολίτευσης ακολούθησε μια πολιτική κατευνασμού όλων των τάσεων, και τώρα κινδυνεύει η Ιστορία να ξεπεράσει και αυτόν και το κόμμα του
Τα διλήμματα για τον ΣΥΡΙΖΑ άλλαξαν μέσα σε μια νύχτα. Το «Μητσοτάκης ή Τσίπρας;» έγιναν «θα υπάρχει ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση και ποιος θα την εκπροσωπεί;».
Για τον Τσίπρα ξεκινά ένας άλλος, πιο επίπονος αγώνας. Πλέον δεν καλείται να διεκδικήσει την πρωτιά, αλλά να παραμείνει ο ηγέτης μιας «υπαρκτής» αξιωματικής αντιπολίτευσης. Οι πιέσεις που θα δεχτεί, πολλές. Από φατρίες και δελφίνους εντός ΣΥΡΙΖΑ. Από το αναθαρρημένο ΠΑΣΟΚ. Από πρώην «δικούς» του, όπως η Κωνσταντοπούλου και ο Βαρουφάκης. Ακόμα και από το ενισχυμένο ΚΚΕ.
Ο Τσίπρας χθες δήλωσε «Είμαι εδώ!». Η αλήθεια είναι ότι ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ καλείται σε έναν αγώνα επιβίωσης, που έχει ξαναδώσει. Και, μάλιστα, επιτυχημένα. Στις ευρωεκλογές του 2019, το κόμμα του έλαβε 23,7%, με απώλεια 12 μονάδων από το 2015. Μόλις 40 ημέρες μετά, οι ψηφοφόροι έδωσαν το «φιλί της ζωής» στον ΣΥΡΙΖΑ, που ανέβηκε στο 31,5%.
Το βασικό στοίχημα για τον Τσίπρα είναι αν θα αποκωδικοποιήσει σωστά και γρήγορα τα δομικά αίτια του προχθεσινού 20%. Πράγματι, η στρατηγική της απλής λογικής ηττήθηκε. Ομως, η βαριά ήττα δεν προήλθε μόνο από την αδυναμία δυο τριών κομμάτων να συνεννοηθούν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έπαθε εκλογική καθίζηση ακριβώς επειδή ο Τσίπρας δεν κατάφερε να αλλάξει το κόμμα του την τελευταία 8ετία του «πρωταθλητισμού». Είναι ο «βαθύς» ΣΥΡΙΖΑ που εν τέλει «κατάπιε» και τον αρχηγό του. Αυτές οι θολές «τάσεις» και αντικρουόμενες, συχνά περιθωριακών αντιλήψεων, «συνιστώσες», που δεν επέτρεψαν ποτέ στον Τσίπρα να ηγηθεί ενός «κανονικού» κόμματος εξουσίας. Αυτή την αδυναμία του «πλήρωσε» προχθές.
«Αιχμάλωτος» των «τάσεων», ο Τσίπρας έφτασε να ζητά ξανά την ψήφο με τα σχεδόν ίδια πρόσωπα που απέτυχαν να πείσουν το 2019, με πανομοιότυπα αφηγήματα του «χθες», αλλά και με «αυτοκτονικές» γκάφες στελεχών που, αν και απαξιωμένα, ήταν εκ νέου υποψήφια. Το 2015, ο Τσίπρας, ως νέος και άφθαρτος τότε, «πούλησε» ένα όραμα, την έξοδο από τα Μνημόνια. Ο κόσμος το «αγόρασε» και στη συνέχεια αναγνώρισε ότι τουλάχιστον ο τότε πρωθυπουργός το πάλεψε. Γι’ αυτό τον ξαναψήφισε.
Τώρα, παρά τα κραυγαλέα σκάνδαλα της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ο Τσίπρας δεν είχε κάποιο νέο όραμα να μοιραστεί με τους ψηφοφόρους. Μια σημαντική μερίδα αναποφάσιστων δεν είδε εναλλακτική και επέλεξε τελικά ξανά τον -όπως θεώρησε, πιο «πρακτικό»- Μητσοτάκη, παρά το ηθικό του μειονέκτημα.
Το «τραύμα» από το δημοψήφισμα του 2015
Αν και μια ήττα με «νταμπλ σκορ» δεν μπορούσε να προβλεφθεί από κανέναν, τελικά είναι ερμηνεύσιμη. Ουδέποτε ο Τσίπρας απευθύνθηκε στον λαό για να κάνει μια πραγματική και ειλικρινή αυτοκριτική για το δημοψήφισμα του 2015.
Με το επικοινωνιακό του χάρισμα θα μπορούσε να έχει «ξεκαθαρίσει» έγκαιρα τα… χρέη του απέναντι στον κόσμο και να είναι διπλά κερδισμένος, αντί για διπλά χαμένος. Εκείνη η ανοιχτή πληγή έχει αφήσει πολλούς που και σήμερα νιώθουν προδομένοι. Η στήριξη που του παρείχε μερίδα ψηφοφόρων στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 δεν ήταν «δεσμευτική» εις το διηνεκές.
Ουδέποτε ο Τσίπρας έδειξε να κάνει μια γνήσια και γενναία αυτοκριτική για τη Συμφωνία των Πρεσπών, τα περίεργα περί συνόρων, την άρνηση μέρους των εξοπλιστικών, τον φράχτη, το Μεταναστευτικό. Θέματα τα οποία φοβίζουν κι απωθούν τον κόσμο, στα οποία ο Μητσοτάκης ακολουθεί μια αντίθετη πολιτική, την οποία «φουσκώνει» και επικοινωνιακά.
Ακόμα κι αν ήθελε, όμως, ο Τσίπρας να κάνει αυτοκριτική, θα έβρισκε έναν «κόκκινο τοίχο» μπροστά του, δηλαδή ένα μέτωπο εντός ΣΥΡΙΖΑ που θεωρεί ότι, π.χ., τα σύνορα και οι εξοπλισμοί δεν είναι κάτι… απαραίτητο.
Ενας ακόμα λόγος της βαριάς ήττας του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι μέσα στο κόμμα παραμένουν ακλόνητα στελέχη που εξακολουθούν να συμπεριφέρονται περιθωριακά και με καφενειακή νοοτροπία. Ο «αντιτουριστικός» Τσακαλώτος μιλά για τοπικά νομίσματα λες και βγάζει ανεύθυνο λόγο στην «πλατεία» το 2011, ο Κατρούγκαλος αγορεύει δημοσίως με… προσωπικές απόψεις για αυξήσεις εισφορών, η εκτός τόπου και χρόνου Φωτίου δηλώνει ότι 5.000 ευρώ εισόδημα ορίζουν τη μεσαία τάξη. Κι όλα αυτά παραμονές εκλογών.
Ο Τσίπρας δεν κατάφερε να μετατρέψει τον κάποτε «ακτιβιστικό» ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κόμμα σύγχρονο και «ανοιχτό» σε πολυσύνθετες ιδέες και πρόσωπα. Το ταλέντο του να επικοινωνεί με τον κόσμο χαραμίστηκε μέσα σε ένα κράμα «δογματισμού» των υποσυνόλων και σε σκουριασμένα κοινωνικά αισθητήρια μειοψηφιών τού «αντί-».
Οι αγκυλώσεις και οι αλλοπρόσαλλες προσεγγίσεις δεν εμφανίστηκαν ξαφνικά πριν από τις εκλογές. Συνυπάρχουν με τον ΣΥΡΙΖΑ από το 2012, όταν μπήκε στο παιχνίδι με διψήφιο ποσοστό. Οι συνθήκες, όμως, άλλαξαν. Και τα τέσσερα χρόνια στην αντιπολίτευση το κόμμα ακολούθησε ένα εσωστρεφές πρόγραμμα ελάχιστης προσπάθειας για να μένουν ικανοποιημένες όλες οι συνιστώσες. Οι συνιστώσες ικανοποιήθηκαν, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε 600.000 ψήφους.
Η μεγάλη δεξαμενή ψηφοφόρων είχε τουλάχιστον απαίτηση από τον ΣΥΡΙΖΑ να ενηλικιωθεί. Να γίνει ένα σύγχρονο κόμμα τού σήμερα, όχι του παλιού… 3%. Αυτός ο μήνας είναι η τελευταία ευκαιρία του Τσίπρα να δείξει ότι μπορεί να ξεπεράσει τις εσωκομματικές αρτηριοσκληρώσεις. Για να κάνει μια γνήσια αυτοκριτική. Για να ξανασηκώσει τις κεραίες του στην κοινωνία.
Και όσα λέει να μένουν σταθερά, να τα εννοεί. Αν δεν το πράξει ούτε τώρα, τότε η Ιστορία θα ξεπεράσει και αυτόν και το κόμμα του.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε το 1974 στην Αθήνα. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Μετσόβιο, όπου έκανε και το μεταπτυχιακό του. Οργανώθηκε στην ΚΝΕ το 1988 και αποχώρησε το 1991. Το 1999-2003 ήταν γραμματέας στη Νεολαία Συνασπισμού και το 2006 έθεσε υποψηφιότητα για τον Δήμο Αθηναίων, λαμβάνοντας ποσοστό 10,5%. Το 2008 αναδείχθηκε νέος πρόεδρος του ΣΥΝ σε ηλικία 33 ετών. Τον Ιανουάριο του 2015 εξελέγη πρωθυπουργός και επανεξελέγη, έχοντας προηγηθεί το δημοψήφισμα, τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Τον Ιούλιο του 2019, μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, ηττήθηκε με ποσοστό 31,53% από τη Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη. Στις προχθεσινές εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ξανά 2ο κόμμα, με ποσοστό 20,07%.
#np2023 #pdm2882
