Ποια είναι τα 10 κυριότερα σφάλματα της Βασιλείας που έμειναν στην ιστορία

Το βράδυ της 10ης Ιανουαρίου 2023, έφυγε από τη ζωή ο Κωνσταντίνος Β’, ο τελευταίος Βασιλιάς της Ελλάδας μέχρι το ελληνικό δημοψήφισμα του 1974 και την κατάργηση της μοναρχίας και το έκτο μέλος της Βασιλείας που ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Α΄. Ανέβηκε στο θρόνο της τότε βασιλικής Ελλάδας στις 6 Μαρτίου του 1964, πριν καν συμπληρώσει τα 24 χρόνια του. Έμελλε να παίξει ένα ιδιαίτερα καθοριστικό ρόλο στα επόμενα τρία χρόνια που ήταν πολύ ταραγμένα πολιτικά και οδήγησαν στην Χούντα των Συνταγματαρχών που εγκαθιδρύθηκε στις 21 Απριλίου του 1967 μετά από τραγικά λάθη και του νεαρού βασιλιά.

●10

Ρήξη Κωνσταντίνου Α’ με Ελευθέριο Βενιζέλο

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α’ ήρθε σε ρήξη με τον τότε πρωθυπουργό της χώρας, Ελευθέριο Βενιζέλο, με αποτέλεσμα να αποξενωθεί η μοναρχία από μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας και από τους συμμάχους της Ελλάδας στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο εξαναγκασμός σε παραίτηση του Ελευθερίου Βενιζέλου από τον Κωνσταντίνο Α’ το 1915, υπήρξε βαρύ πολιτειακό ολίσθημα, μοιραίο για το μέλλον του βασιλικού θεσμού 

Στη θυελλώδη συνεδρίαση της Βουλής της 21ης Σεπτεμβρίου, το Κοινοβούλιο ενέκρινε με την ψήφο του, την πρωτοβουλία του Βενιζέλου, να προσκαλέσει τα στρατεύματα της Αντάντ στη Μακεδονία. Παρόλα αυτα στη συνάντηση του με τον Βενιζέλο τα ξημερώματα της επόμενης μέρας ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, διαφώνησε με την πρωτοβουλία του, εξαναγκάζοντας τον Πρωθυπουργό σε παραίτηση.

●9

Το αμφισβητούμενο δημοψήφισμα

Η επιστροφή του Κωνσταντίνου Α’ με αμφσβητούμενο δημοψήφισμα τον Δεκέμβριο του 1920, έφερε σε ευθεία αντίθεση την Ελλάδα με τους συμμάχους της, οδήγησε σε γεωπολιτική απομόνωση την Ελλάδα και δρομολόγησε τη μικρασιατική καταστροφή. 

Τα αποτελέσματα ήταν 99,0% υπέρ της επιστροφής του Κωνσταντίνου. Το δημοψήφισμα θεωρείται από μερίδα ιστορικών νόθο, τόσο κυρίως λόγω του ποσοστού υπέρ της επιστροφής, όσο και διότι ο αριθμός των ψηφοφόρων που ανακοινώθηκε ήταν κατά 30% αυξημένος σε σχέση με τις εκλογές του προηγούμενου μήνα και το υψηλό ποσοστό που ανακοινώθηκε προϋπέθετε ότι όλοι οι βενιζελικοί ψηφοφόροι (το μισό του εκλογικού σώματος) ψήφισαν να επανέλθει ο Κωνσταντίνος.

●8

Το νόθο δημοψήφισμα του στρατηγού Κονδύλη

Η παλινόρθωση της μοναρχίας τον Νοέμβριο του 1935 πραγματοποιήθηκε κατόπιν νόθου δημοψηφίσματος που διεξήγαγε το δικτατορικό καθεστώς του στρατηγού Κονδύλη, γεγονός που έδωσε αφορμή να αμφισβητηθεί η νομιμότητα της μοναρχίας.

Σε σχέση με τις ελεύθερες βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 1936 που ακολούθησαν, εκείνοι που ψήφισαν στο δημοψήφισμα ξεπερνούσαν τους ψηφοφόρους του 1936 κατά 250.000. Από τους αριθμούς προκύπτει καθαρά η μεγάλη νοθεία που έγινε αλλά και από πολλούς «Ηρακλείς του Στέμματος» που για πολλές εβδομάδες μετά το δημοψήφισμα καμάρωναν που είχαν ψηφίσει από τρεις και τέσσερις φορές ο καθένας.
 
●7

Σύγκρουση Παύλου – Παπάγου

Η σύγκρουση του βασιλιά Παύλου με τον πανίσχυρο στρατάρχη Παπάγο το 1951 εκδηλώθηκε με αφορμή την πρόθεση του στρατάρχη να πολιτευτεί και με βαθύτερη αιτία την ανασφάλεια του στέμματος απέναντι σε ισχυρούς και λαοπρόβλητους πρωθυπουργούς. Τελικώς, ο Παπάγος εξελέγη θριαμβευτικά το 1952 και απαγόρευσε τους βουλευτές και υπουργούς του να έχουν οιαδήποτε επαφή με τα ανάκτορα.

Η αντιπαράθεση αυτή κορυφώθηκε κατά την προεκλογική περίοδο και εκφράστηκε δημοσίως με προσωπική συνέντευξη που έδωσε ο βασιλιάς Παύλος στους «New York Times», κατηγορώντας ευθέως τον Αλέξανδρο Παπάγο και τονίζοντας ότι «ουδέποτε αντελήφθην τους πραγματικούς λόγους της παραιτήσεως του, αλλά οιοιδήποτε και αν ήσαν θεωρώ ότι δεν ήσαν επαρκείς».

●6

Η εμπλοκή της Φρεδερίκης

Η εμπλοκή της αυταρχικής βασίλισσας Φρεδερίκης στην πολιτική ζωή δημιούργησε τεράστιες αντιδράσεις και αντιπάθεια για τον βασιλικό θεσμό. Έφυγε από την Ελλάδα με την υπόλοιπη βασιλική οικογένεια μετά το αποτυχημένο Αντικίνημα του Βασιλιά Κωνσταντίνου, στις 13 Δεκεμβρίου του 1967, και εγκαταστάθηκε στην Ιταλία.
 

●5

Η παραίτηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή

Ο εξαναγκασμός σε παραίτηση του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1963 κατέστησε τον λαοφιλή πολιτικό ορκισμένο εχθρό του στέμματος. 

Στις 11 Ιουνίου 1963 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής υπέβαλε την παραίτησή του στον βασιλέα Παύλο, τερματίζοντας μια ασυνήθιστα μακρά για τα δεδομένα της ελληνικής πολιτικής, οκταετή, διακυβέρνηση. Το αντικείμενο της διαφωνίας του αρχηγού της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ενωσης (ΕΡΕ) με το Στέμμα ήταν δευτερεύον. Ο Καραμανλής ζητούσε την αναβολή της επίσκεψης των βασιλέων στη Βρετανία επικαλούμενος τον κίνδυνο επεισοδίων. Το επιχείρημά του βασιζόταν σε δυσάρεστα περιστατικά που είχαν συνοδεύσει την ιδιωτική επίσκεψη της βασίλισσας Φρειδερίκης στο Λονδίνο τον προηγούμενο Απρίλιο.

●4

Η παραίτηση του Γεωργίου Παπανδρέου

Ο εξαναγκασμός σε παραίτηση του λαοπρόβλητου πρωθυπουργού, Γεωργίου Παπανδρέου από τον Κωνσταντίνο Β’ τον Ιούλιο 1965 ανατίναξε το κοινοβουλευτικό καθεστώς και άνοιξε τον δρόμο για το δικτατορικό πραξικόπημα του 1967. 

Άλλωστε, με τον όρο Αποστασία ή Ιουλιανά αναφέρεται στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας η περίοδος πολιτικής ανωμαλίας που ακολούθησε την αποπομπή της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου στις 15 Ιουλίου 1965 έως την επιβολή της δικτατορίας των συνταγματαρχών. Μετά την παραίτηση Παπανδρέου σχηματίστηκαν κυβερνήσεις από μέλη της Ενώσεως Κέντρου παρά τη σφοδρή αντίθεση του αρχηγού της Γ. Παπανδρέου και της πλειοψηφίας των βουλευτών της. Οι πρωθυπουργοί και υπουργοί αυτών των κυβερνήσεων, καθώς και οι βουλευτές της Ε.Κ. που τελικά στήριξαν αυτές τις κυβερνήσεις χαρακτηρίστηκαν αποστάτες

●3

Συμβιβασμός του Κωνσταντίνου Β’ με τους πραξικοπηματίες

Ο συμβιβασμός του Κωνσταντίνου Β΄ με τους πραξικοπηματίες τον Απρίλιο του 1967 και η συναίνεσή του στον σχηματισμό της ‘Α κυβέρνησης δικτατορίας προσέδωσε στο δικτατορικό καθεστώς επίφαση νομιμότητας, αλλά κυρίως αποξένωσε τον θρόνο από τα ερείσματά του. 
 

●2

Η φυγή του Κωνσταντίνου Β’ στο εξωτερικό

Η ελλιπής και ερασιτεχνική οργάνωση του κινήματος του Κωνσταντίνου Β’ απέναντνι στη Δικτατορία των Συνταγματαρχών τον Δεκέμβριο του 1967 οδήγησε την φυγή του πρώτου στο εξωτερικό και την εδραίωση του δικτατορικού καθεστώτος. 
 

●1

Η απουσία του Κωνσταντίνου Β’ σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας

Η αδράνεια του Κωνσταντίνου Β’ τις κρίσιμες ώρες του Ιουλίου του 1974, η μη έλευσή του στην Ελλάδα και η παραμονή του στο εξωτερικό τον έφεραν στο περιθώριο των εξελίξεων και οδήγησαν την εκλογική ήττα της μοναρχίας στο δημοψήφισμα του Ιουλίου του 1974. 

#np2023 #pdm2882