Ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι ένας από τους Βρετανούς πρωθυπουργούς που τους «κατάπιε» το τέρας του Brexit. Εντελώς απρόσμενα τώρα επιστρέφει στο προσκήνιο ως υπουργός Εξωτερικών, μια επταετία μετά την παραίτησή του από την πρωθυπουργία και την πολιτική.
Την ημέρα που παραιτήθηκε, τον Σεπτέμβριο 2016, μετά την ήττα του στο δημοψήφισμα, έκανε ένα αυτοσαρκαστικό όσο και πικρό σχόλιο στα μέλη του βρετανικού Κοινοβουλίου: «Κάποτε ήμουν το μέλλον». Ο παροπλισμός του τερματίστηκε προχθές. Οι τίτλοι των αγγλικών εφημερίδων είναι τώρα «Επιστροφή στο μέλλον»…
Ο Κάμερον γίνεται πάλι ενεργό μέλος της πολιτικής σκηνής της Βρετανίας και της Ευρώπης, μάλιστα σε μια θολή συγκυρία δύο ταυτόχρονων όσο κι αδιέξοδων πολέμων, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή. Το όνομά του έχει ξεκάθαρα συνδεθεί με την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά όχι μόνο. Λίγο πριν αποσυρθεί, προ επταετίας, ο τότε πρωθυπουργός είχε βρεθεί στο στόχαστρο της βρετανικής κοινής γνώμης και της αντιπολίτευσης μαζί με τη σύζυγό του για την εμπλοκή τους στο σκάνδαλο των Panama Papers. Τα έγγραφα για offshore εταιρία στον Παναμά ήρθαν στο φως δύο μήνες πριν από το δημοψήφισμα του Ιουνίου.
Αν και το Συντηρητικό Κόμμα είχε κρατήσει ήπια στάση στο θέμα του Brexit στο δημοψήφισμα που προκήρυξε ο Κάμερον, όπως άλλωστε ο ίδιος είχε δεσμευτεί ότι θα πράξει προεκλογικά, ο τότε πρωθυπουργός διαχώρισε τη θέση του και έκανε δυναμικό αγώνα για την παραμονή της Βρετανίας στην Ε.Ε. Αποτυχημένο, όπως αποδείχθηκε, αφού στο δημοψήφισμα αποφασίστηκε η έξοδος από την Ε.Ε.
Η απόφαση του Σουνάκ να διορίσει υπουργό Εξωτερικών τον Κάμερον θεωρείται υψηλού ρίσκου, αφού, πέρα από το λαβωμένο κύρος του πρώην πρωθυπουργού, κρύβει ένα παράδοξο. Οι αποφάσεις που πάρθηκαν επί πρωθυπουργίας Κάμερον ενοχλούν μέχρι και σήμερα τις βρετανικές κυβερνήσεις που ακολούθησαν, ακόμα και αυτή του Ρίσι Σουνάκ.
Δεν είναι, πάντως, η πρώτη φορά που ένας πρώην πρωθυπουργός επιστρέφει σε κυβερνητικό πόστο. Από τον 18ο αιώνα υπάρχουν 14 τέτοιες περιπτώσεις που τοποθετήθηκαν σε υπουργεία για να υπηρετήσουν σε κυβερνήσεις άλλων. Τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, δεν υπάρχει κάτι ανάλογο. Θα πρέπει κάποιος να ανατρέξει στη δεκαετία του ’70 για να βρει κάτι αντίστοιχο, όταν ο Άλεκ Ντάγκλας Χόουμ, πρωθυπουργός τη δεκαετία του ’60, ανέλαβε υπουργός Εξωτερικών την περίοδο 1970-’74.
Ο Κάμερον ταυτίστηκε όσο λίγα πρόσωπα με το Brexit. Προκήρυξε το δημοψήφισμα για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έκανε εκστρατεία υπέρ της παραμονής και μετά την ήττα παραιτήθηκε. Ο Βρετανός πολιτικός είχε ήδη αρχίσει να πέφτει στον λάκκο που έσκαβε ο ίδιος πριν καν διεξαχθεί το δημοψήφισμα, όταν διαπιστώθηκε ότι αποσπούσε ελάχιστα από την Ε.Ε., με συνέπεια να πυροδοτούνται εσωκομματικές τριβές και να στρέφεται εναντίον του η κοινή γνώμη.
Η προσπάθεια του Κάμερον να εκβιάσει καταστάσεις, βάζοντας στο τραπέζι το Brexit με τις βαριές συνέπειες που έλεγε ότι θα έχει για τη βρετανική οικονομία ως απειλή, ήταν και η αρχή του τέλους του από την πρωθυπουργία, μόλις έναν χρόνο μετά τη νίκη του στις εκλογές του 2015. Στην κυβέρνησή του ξέσπασε εμφύλιος, με ανταρσία από το υπουργικό συμβούλιο. Τότε, τον Φεβρουάριο 2016, τέσσερις μήνες πριν από το δημοψήφισμα, ήταν η πρώτη φορά από τον πόλεμο των Φόκλαντ που συγκλήθηκε έκτακτο υπουργικό συμβούλιο Σάββατο!
Κατά τη διάρκεια εκείνου του ιστορικού συμβουλίου ο Κάμερον παρομοίασε το Brexit με «άλμα στο σκοτάδι». Εκείνο το διάστημα ο Κάμερον απέκλειε το ενδεχόμενο παραίτησής του σε περίπτωση που επικρατούσε το Brexit, υπόσχεση που δεν τήρησε. Όπως δεν τήρησε και τη δήλωσή του μετά την ήττα στο δημοψήφισμα ότι παραιτείται και δεν θα ασχοληθεί ξανά με την πολιτική.
H είδηση ότι ο Νο 1 υπεύθυνος για το Brexit επιστρέφει στην κυβέρνηση δεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό ούτε καν από τους Τόρις του Σουνάκ. «Όταν το πλοίο κατευθύνεται προς τα βράχια, το να ελαφρύνεις το φορτίο πετώντας ανθρώπους στη θάλασσα (σ.σ.: εννοεί τις καραμπόλες του μίνι ανασχηματισμού) δεν λειτουργεί… Προσπάθησε αντ’ αυτού να γυρίσεις το τιμόνι» ήταν το καυστικό σχόλιο πηγής εντός των Τόρις, με αποδέκτες Σουνάκ και Κάμερον.
Ο Κάμερον φαίνεται να ξέχασε μέσα σε αυτά τα επτά χρόνια όσα έλεγε την ημέρα της παραίτησής του: «Με τις συνθήκες της παραίτησής μου κι όσα συνέβησαν δεν θα είναι πρακτικά δυνατόν να είμαι ένας σωστός βουλευτής ως πρώην πρωθυπουργός. Θα είναι μια μεγάλη εκτροπή από αυτό που χρειάζεται να κάνει η νέα κυβέρνηση για τη χώρα μας».
Ακόμα κι αυτό το διάστημα που ήταν εκτός πολιτικής, ο νυν υπουργός Εξωτερικών δεν απέφυγε τις λακκούβες. Εκτός από το γεγονός ότι έγραφε τα απομνημονεύματά του, ενεπλάκη και σε επιχειρήσεις, περιλαμβανομένης της Greensill Capital, μιας εταιρίας χρηματοοικονομικών υπηρεσιών η οποία χρεοκόπησε το 2021.
Η κατάρρευση της συγκεκριμένης εταιρίας απασχόλησε έντονα τα ΜΜΕ της Βρετανίας προ διετίας, όταν διερευνούσαν σε ποιο βαθμό πρώην ηγέτες μπορούν να χρησιμοποιούν το στάτους τους προκειμένου να επηρεάσουν τις κυβερνητικές πολιτικές. Κι αυτό επειδή αποδεδειγμένα ο Κάμερον είχε επικοινωνήσει κατ’ επανάληψη με υψηλόβαθμους υπουργούς το 2020 κάνοντας λόμπινγκ για τη συγκεκριμένη εταιρία.
#np2023 #PDM2882
